Hiện nay, các công ty thường phát hành cổ phiếu thưởng để trả cho cổ đông thay cho tiền mặt. Tuy nhiên, vẫn có khá nhiều nhà đầu tư chưa hiểu rõ cổ phiếu thưởng là gì. Vì vậy, hãy cùng VTrade tìm hiểu chi tiết về loại cổ phiếu này qua bài viết ngay sau đây nhé!

Cổ phiếu thưởng là gì?

Cổ phiếu thưởng (Bonus Share) là loại cổ phiếu được công ty phát hành để trả cho cổ đông hay người có nhiều đóng góp vào quá trình hoạt động, phát triển của công ty. Đây được xem là khoản thu nhập tích lũy của cổ đông khi họ không cần phải trả bất cứ khoản tiền nào để mua cổ phiếu.

Để phát hành các loại cổ phiếu thưởng, công ty có thể trích từ lợi nhuận tích lũy mỗi năm trong cơ cấu nguồn vốn. Ngoài ra, số tiền này cũng có thể lấy từ nguồn vốn thặng dư, tức là chênh lệch giữa giá bán trên thị trường và giá phát hành của cổ phiếu.

Về bản chất, chia cổ phiếu thưởng chính là nghiệp vụ chia tách cổ phiếu. Nó không làm thay đổi vốn chủ sở hữu của cổ đông hay tạo ra nguồn tiền mới cho công ty. Thay vào đó là chỉ chuyển đổi giữa các khoản mục trên sổ sách kế toán. Cụ thể, lợi nhuận giữ lại và thặng dư vốn cổ phần sẽ giảm, còn vốn điều lệ sẽ tăng lên.

Cổ phiếu thưởng là gì?

Điều kiện phát hành cổ phiếu thưởng

Điều kiện để công ty phát hành các loại cổ phiếu thưởng cho các cổ đông hiện hữu không phải là doanh nghiệp cổ phần đại chúng như sau:

• Công ty cần gửi thông báo bằng văn bản (mẫu phiếu đăng ký mua cổ phiếu) đến cổ đông theo địa chỉ mà các cổ đông đã đăng ký trong thời gian chậm nhất là 15 ngày trước khi hết hạn thực hiện đăng ký mua theo quy định. Nếu cổ đông không gửi phiếu đăng ký mua đến công ty đúng hạn thì sẽ không được quyền ưu tiên sở hữu Bonus Share.
• Nếu số cổ phiếu dự kiến chào bán của công ty không được đăng ký mua hết thì Hội đồng quản trị có quyền chào bán cổ phiếu thưởng cho cổ đông khác (các cổ phiếu này được phép giao dịch).
• Khi cổ phiếu được thanh toán đầy đủ thì sẽ được tính là hoàn tất bán. Người mua Bonus Share sẽ trở thành cổ đông tính từ thời điểm được ghi tên vào sổ đăng ký cổ đông.
• Công ty phải tiến hành phát hành và trao cổ phiếu cho người mua. Ngoài ra cũng có thể bán cổ phần mà không cần trao cổ phiếu.

Công ty cần đáp ứng các điều kiện, quy định phát hành cổ phiếu thưởng thì mới được phép thực hiện

Các trường hợp phát hành cổ phiếu thưởng

Khác với cổ phiếu thông thường, cổ phiếu thưởng chỉ được công ty phát hành cho hai trường hợp đặc biệt. Cụ thể hai trường hợp công ty chia cổ phiếu thưởng là gì?

Phát hành cổ phiếu thưởng cho nhân viên có nhiều đóng góp

Những nhân viên có nhiều đóng góp, cống hiến vào quá trình xây dựng, phát triển của công ty sẽ được nhận Bonus Share. Những nhân viên này có thể giữ chức vụ khác nhau trong công ty, ví dụ như nhà điều hành cấp cao, nhà quản lý hoặc cán bộ công nhân viên.

Bonus Share được công ty trích từ quỹ với giá trị sổ sách giữ nguyên. Trước khi chia thưởng, giá trị của cổ phiếu này thuộc về tất cả cổ đông và nhà đầu tư. Sau khi chia thưởng chính thức, chúng sẽ trở thành tài sản riêng của từng cổ đông nhận thưởng. Việc nắm giữ nhiều cổ phiếu hơn cũng sẽ giúp tỷ lệ sở hữu của họ tăng lên. Còn những người không được nhận Bonus Share thì tỷ lệ sở hữu sẽ giảm xuống.

Việc công ty phát hành cổ phiếu thưởng cho nhân viên có nhiều đóng góp được xem là một trong những chính sách, cơ chế xã hội để giữ chân nhân tài, nhất là ban quản lý, người đóng góp nhiều giá trị. Bên cạnh đó cũng tạo môi trường văn hóa, khuyến khích nhân viên làm việc chăm chỉ, có nhiều cống hiến để đồng hành cùng sự phát triển của công ty. 

Chính sách chia cổ phiếu thưởng cho nhân viên có nhiều đóng góp có thể giúp công ty giữ chân nhân sự giỏi

Cổ phiếu thưởng cho mọi cổ đông

Ngoài nhân viên có nhiều đóng góp, các cổ đông của công ty cũng có thể được nhận Bonus Share theo tỷ lệ nhất định. Công ty sẽ phát hành thêm cổ phiếu nhằm mục đích tăng vốn điều lệ, giữ tiền mặt cho sản xuất kinh doanh mà không làm thay đổi tỷ lệ nắm giữ hay vốn của cổ đông.

Tại thời điểm phát hành của công ty, các nhà đầu tư không có nhiều vốn sẽ có cơ hội sở hữu cổ phiếu với mức giá ưu đãi hơn thông thường. Bởi lúc này, tổng nguồn vốn chủ sở hữu của nhà đầu tư vẫn giữ nguyên còn lượng cổ phiếu thì tăng lên. Ngoài ra, đây cũng là cách để công ty tăng thanh khoản cho cổ phiếu trên thị trường.

Theo quy luật cung cầu của thị trường, việc nhiều nhà đầu tư tham gia giao dịch sẽ kéo theo giá cổ phiếu tăng lên. Do đó, nếu biết nắm bắt đúng thời điểm để phát hành cổ phiếu thì đây sẽ là chiến lược giúp công ty phát triển hiệu quả. Tuy nhiên, nếu kinh doanh không hiệu quả, cổ phiếu sẽ lại giảm về mức giá cũ.

Ý nghĩa của cổ phiếu thưởng

Trên thực tế, việc chia cổ phiếu thưởng là hoạt động mang lại lợi ích cho đôi bên, cả nhà đầu tư và công ty. Vậy cụ thể, với các nhà đầu tư và cổ đông thì ý nghĩa của việc thưởng cổ phiếu là gì?

Ý nghĩa của việc phát hành cổ phiếu thưởng là gì?

Đối với các nhà đầu tư

• Là cơ hội tốt cho các nhà phân tích kỹ thuật dạng đầu cơ bởi việc chia tách cổ phiếu thưởng của công ty sẽ ảnh hưởng ít nhiều đến tâm lý của những trader ngắn hạn. Các cổ phiếu có giá trị cao sau khi chia tách sẽ tăng khả năng thanh khoản.
• Tạo cơ hội giao dịch cho các nhà đầu tư ít vốn vì giá cổ phiếu thường ưu đãi hơn bình thường.
• Nhà đầu tư có ý định mua hoặc đã mua cổ phiếu có thể tính lãi bằng cách lấy số cổ tức mà các công ty phân phối cho cổ đông chia cho thị giá cổ phiếu tương ứng. Từ đó chọn ra mã cổ phiếu tốt nhất.
• Bonus Share thường không có nhiều tác động đối với các nhà đầu tư phân tích cơ bản hay giá trị.

Đối với các công ty cổ phần

• Chia cổ tức bằng cổ phiếu thưởng là một trong những cách hiệu quả để công ty tăng vốn điều lệ, nâng cao năng lực tài chính. Qua đó có thể được xét duyệt các khoản vay lớn hơn để sử dụng cho hoạt động phát triển quy mô công ty.
• Đây cũng là cách để công ty hỗ trợ các cổ đông không phải chịu thuế thu nhập cá nhân.

Cổ phiếu thưởng bao lâu về tài khoản?

Việc cổ phiếu thưởng khi nào về tài khoản sẽ tùy vào quy định về cổ phiếu thưởng, cũng như công ty phát hành. Thông thường, thời gian mà cổ đông nhận được cổ phiếu từ công ty là khoảng 1 - 2 tháng sau ngày chia cổ tức. Khoản cổ tức trả bằng Bonus Share này sẽ được chuyển vào tài khoản chứng khoán của cổ đông.

Cổ phiếu thưởng bao lâu về tài khoản? Cổ đông sẽ nhận được Bonus Share sau khoảng 1 - 2 tháng kể từ ngày chia cổ tức

Cổ phiếu thưởng và cổ tức khác nhau như thế nào?

Cổ phiếu thưởng và cổ tức là hai khái niệm mà nhiều nhà đầu tư thường bị nhầm lẫn, chưa thể phân biệt rõ ràng. Vậy chính xác thì sự khác nhau giữa cổ tức và cổ phiếu thưởng là gì?

Trên thực tế, bản chất của hai loại hình sở hữu này là không giống nhau. Cổ tức được hiểu là khoản lợi nhuận sau thuế mà công ty dùng để chia cho cổ đông. Quyết định chi trả cổ tức của công ty sẽ do Đại hội đồng cổ đông thông qua và thường được thực hiện hàng quý hoặc hàng năm. Hình thức chi trả cổ tức cho cổ đông có thể là:

• Trả bằng tiền mặt: Công ty sẽ trả cổ tức bằng tiền mặt cho cổ đông thông qua chuyển khoản, séc hoặc gửi bưu điện. Hình thức chi trả này sẽ làm giảm lượng tiền mặt của công ty xuống.
• Trả bằng cổ phiếu: Công ty phát hành thêm cổ phiếu hoặc dùng cổ phiếu quỹ để trả cổ tức. Hình thức này thường được các công ty có nhu cầu giữ lại lợi nhuận để mở rộng quy mô kinh doanh áp dụng.
• Trả bằng cổ phiếu thưởng: Bản chất của hình thức này tương tự như trả cổ tức bằng cổ phiếu ở trên.
• Trả cổ tức nghĩa vụ: Một số công ty có thể quyết định trả cổ tức cho cổ đông bằng giấy nhận nợ hay tài sản với cam kết trả tiền vào một thời điểm xác định nào đó.

Như vậy, cổ phiếu thưởng chỉ là một trong những hình thức mà công ty có thể lựa chọn để trả cổ tức cho nhà đầu tư hay khích lệ tinh thần làm việc của nhân viên.

Sự khác nhau giữa cổ tức và cổ phiếu thưởng là gì? Cổ phiếu thưởng là một trong các hình thức mà công ty có thể chọn để trả cổ tức

Có nên đầu tư cổ phiếu thưởng?

Mặc dù, việc công ty chia cổ phiếu thưởng cho cổ đông có nhiều ưu điểm như tăng tỷ lệ sở hữu, giá bán ưu đãi hay giảm thuế thu nhập cá nhân. Tuy nhiên, việc đầu tư vào loại cổ phiếu này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro liên quan đến tính thanh khoản, khả năng giao dịch. 

Chưa kể, đặc trưng của Bonus Share là không được niêm yết trên sàn chứng khoán. Số lượng cổ phiếu mà cổ đông nắm giữ tăng lên nhưng tỷ lệ sở hữu vẫn giữ nguyên. Ngoài ra, người mua Bonus Share cũng thường là các nhà đầu tư có ít vốn, họ rất dễ bị vướng phải “bẫy” thị trường hay từ chính công ty phát hành. 

Vì vậy, trước khi quyết định thực hiện giao dịch, nhà đầu tư cần cân nhắc nhu cầu, khả năng tài chính của mình. Đồng thời phân tích thị trường kỹ lưỡng, nắm rõ các thông tin liên quan như cách nhận cổ phiếu thưởng như thế nào, cổ phiếu thưởng khi nào được bán,... để hạn chế rủi ro.

Kết luận

Thông qua bài viết trên, hy vọng bạn đã hiểu rõ khái niệm cổ phiếu thưởng là gì, các trường hợp phát hành, ý nghĩa, cũng như khi nào cổ phiếu thưởng về tài khoản. Để xem thêm nhiều bài viết hữu ích khác để nâng cao kiến thức, kinh nghiệm đầu tư, hãy theo dõi website của VTrade nhé!