Mặc dù được biết đến là một kênh đầu tư tiềm năng nhưng nhà đầu tư vẫn cần chú ý rất nhiều vấn đề để có thể giao dịch phái sinh hiệu quả, đặc biệt là với chi phí giao dịch. Vậy phí giao dịch hàng hóa phái sinh là gì? Nhà đầu tư có thể phân loại và tính phí phái sinh như thế nào? Hãy cùng VTrade tìm hiểu rõ hơn ở dưới đây nhé!

Phí giao dịch hàng hóa phái sinh là gì?

Phí giao dịch hàng hóa phái sinh là những khoản phí mà nhà đầu tư phải thanh toán khi giao dịch mua/ bán hợp đồng hàng hóa phái sinh trên các sàn giao dịch. Về cơ bản, loại phí này có thể bao gồm:

• Phí giao dịch (Transaction Cost): Đây là khoản phí được tính khi nhà đầu tư thực hiện lệnh mua hoặc bán hợp đồng. Mức phí giao dịch này sẽ thay đổi tùy theo loại hợp đồng, sàn giao dịch và nhà môi giới.
• Phí lưu ký (Depository): Phí này được tính để bù đắp chi phí lưu ký và quản lý hợp đồng cho nhà đầu tư.
• Phí thanh toán bù trừ (Clearing Fee): Đây là khoản phí dùng để thanh toán bù trừ các giao dịch giữa các bên trên sàn giao dịch.
• Phí qua đêm (Swap Fee): Đây là khoản phí được tính khi nhà đầu tư giữ vị thế qua đêm với một số loại hợp đồng nhất định.
• Phí thị trường: Đây là khoản phí cho phép nhà đầu tư truy cập dữ liệu thị trường thời gian thực, bao gồm giá cả, khối lượng giao dịch và các thông tin khác.
• Phí hoa hồng (Commission): Phí hoa hồng thường được tính và trả cho nhà môi giới. Bởi họ chính là bên cung cấp dịch vụ môi giới cho nhà đầu tư, bao gồm hỗ trợ giao dịch, tư vấn đầu tư và các dịch vụ khác.

Ngoài ra, một số sàn giao dịch hoặc nhà môi giới có thể thu thêm các loại phí khác, như phí rút tiền, phí nạp tiền, phí thay đổi thông tin tài khoản,...

Phí giao dịch hàng hóa phái sinh là gì?

Phân loại và cách tính phí giao dịch hàng hóa phái sinh

Phân loại phí giao dịch hàng hóa phái sinh

Trên thực tế, thị trường phái sinh sẽ được chia làm hai trường phái chính là chứng khoán phái sinh và hàng hóa phái sinh. Dựa vào đây, ta có thể phân loại phí giao dịch hàng hóa phái sinh thành hai loại như sau:

• Phí giao dịch phái sinh chứng khoán cơ sở: Đây là khoản phí được tính khi nhà đầu tư thực hiện giao dịch phái sinh với các sản phẩm chứng khoán cơ sở. Trong đó, phí giao dịch này được cấu thành từ một số khoản phí cụ thể, như phí lưu ký, phí thanh toán bù trừ, phí qua đêm, phí thị trường và phí hoa hồng,...
• Phí giao dịch phái sinh hàng hóa: Đây là khoản phí được tính khi nhà đầu tư thực hiện giao dịch phái sinh với các loại hàng hóa được hỗ trợ. Tuy nhiên, khác với phái sinh chứng khoán cơ sở thì phái sinh hàng hóa thường chỉ gồm phí giao dịch và phí lưu ký tài khoản.

Cách tính phí giao dịch hàng hóa phái sinh

Về cách tính toán, các loại phí giao dịch hàng hóa phái sinh thường được quy định theo từng sàn và không có cách tính toán cụ thể. Do đó, tùy theo nhà môi giới mà bạn lựa chọn mà cách tính phí có thể khác nhau. Chẳng hạn, Sở giao dịch hàng hóa Việt Nam (MXV) có quy định rằng phí giao dịch trung bình sẽ giao động từ 150.000 đồng – 350.000 đồng /lot tùy vào loại hàng hóa và khối lượng hợp đồng.

Ví dụ về cách tính phí giao dịch hàng hóa phái sinh:

Giả sử bạn muốn mua một hợp đồng tương lai dầu thô Brent với giá 500.000 đồng/ thùng trên sàn giao dịch HNX. Ta giả sử phí giao dịch cho hợp đồng này là 20.000 đồng/ hợp đồng và phí lưu ký là 10.000 đồng/ hợp đồng/ ngày.

Theo quy định trên, nếu nhà đầu tư chọn mua và giữ vị thế trong vòng 1 ngày, tổng chi phí giao dịch sẽ là:

• Phí giao dịch: 20.000 đồng/ hợp đồng
• Phí lưu ký: 10.000 đồng/ hợp đồng/ ngày x 1 ngày = 10.000 đồng/ hợp đồng.
• Tổng chi phí: 20.000 đồng/ hợp đồng + 10.000 đồng/ hợp đồng = 30.000 đồng/ hợp đồng

Phân loại và cách tính phí giao dịch hàng hóa phái sinh.

Yếu tố Ảnh hưởng đến phí giao dịch hàng hóa phái sinh

Mặc dù ta được biết rằng phí giao dịch hàng hóa phái sinh là loại phí được quy định sẵn. Tuy nhiên, khoản phí này cũng có thể bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố khác, cụ thể như:

Loại hợp đồng

• Loại tài sản cơ sở: Phí giao dịch cho các hợp đồng phái sinh dựa trên các tài sản cơ sở khác nhau như vàng, dầu mỏ, ngũ cốc, chỉ số chứng khoán,... và chúng sẽ có mức phí khác nhau.
• Kỳ hạn hợp đồng: Phí giao dịch cho các hợp đồng phái sinh có kỳ hạn ngắn hạn thường thấp hơn so với các hợp đồng có kỳ hạn dài hạn.
• Loại lệnh giao dịch: Phí giao dịch cho các lệnh thị trường thường cao hơn so với các lệnh giới hạn hoặc lệnh dừng.

Quy định của sàn giao dịch và nhà môi giới

• Mỗi sàn giao dịch có hệ thống phí riêng cho các loại hợp đồng phái sinh khác nhau. Nhà đầu tư nên so sánh phí giao dịch giữa các sàn để lựa chọn nơi có hỗ trợ mức chi phí tốt nhất.
• Thông thường, nhà đầu tư sẽ phải thanh toán phí hoa hồng cho nhà môi giới khi giao dịch với một số loại hàng hóa phái sinh nhất định. Do đó, hãy so sánh các nhà môi giới có mức phí hoa hồng riêng để chọn được nơi có mức hoa hồng tốt nhất.

Yếu tố thị trường

• Biến động thị trường: Phí giao dịch có thể thay đổi tùy theo biến động thị trường. Trong giai đoạn thị trường biến động mạnh, phí giao dịch có thể tăng cao hơn.
• Thanh khoản thị trường: Phí giao dịch cho các hợp đồng phái sinh có thanh khoản cao thường thấp hơn so với các hợp đồng có thanh khoản thấp.

Yếu tố khác

• Quốc gia giao dịch: Phí giao dịch có thể khác nhau tùy theo quốc gia giao dịch.
• Phương thức thanh toán: Một số sàn giao dịch hoặc nhà môi giới có thể thu thêm phí cho các phương thức thanh toán nhất định.

Điều kiện thị trường có thể gây ảnh hưởng lớn đến chi phí giao dịch phái sinh của bạn.

Lợi ích và nhược điểm của mức phí giao dịch hàng hóa phái sinh

Dưới đây là một số lợi ích và nhược điểm của phí giao dịch hàng hóa phái sinh mà bạn cần chú ý:

Lợi ích

• Tạo nguồn thu nhập cho sàn giao dịch và nhà môi giới: Phí giao dịch là nguồn thu nhập chính cho các sàn giao dịch và nhà môi giới, giúp họ duy trì hoạt động, phát triển và cung cấp các dịch vụ cần thiết cho nhà đầu tư.
• Đảm bảo tính minh bạch của thị trường: Phí giao dịch được công khai minh bạch trên website của sàn giao dịch và nhà môi giới. Vì vậy, nhà đầu tư dễ dàng kiểm tra, so sánh và lựa chọn sàn có chi phí tốt nhất.
• Hỗ trợ hoạt động quản lý thị trường: Phí giao dịch có thể được sử dụng để hỗ trợ các hoạt động liên quan đến quản lý thị trường, chẳng hạn như giám sát giao dịch, ngăn chặn gian lận và thao túng thị trường,...
• Khuyến khích giao dịch có trách nhiệm: Phí giao dịch là một khoản tiền mà nhà đầu tư cần phải thanh toán cho mỗi giao dịch được thực hiện. Do đó, bạn cần có trách nhiệm và cân nhắc kỹ lưỡng trước khi thực hiện giao dịch, nếu không sẽ phải chịu thua lỗ.

Nhược điểm

Bên cạnh các ưu điểm phía trên, phí giao dịch hàng hóa phái sinh cũng đem lại một số hạn chế cho nhà đầu tư và thị trường, cụ thể như:

• Ảnh hưởng đến lợi nhuận của nhà đầu tư: Phí giao dịch hàng hóa phái sinh là khoản cần phải thanh toán, do đó nó có thể gây ảnh hưởng không nhỏ đến lợi nhuận của nhà đầu tư.
• Có thể tạo ra rào cản cho các nhà đầu tư mới: Mức phí giao dịch cao có thể tạo ra rào cản và khiến các nhà đầu tư mới phải tính toán kỹ lưỡng hơn trước các khoản lợi nhuận của mình
• Có thể ảnh hưởng đến tính thanh khoản của thị trường: Phí giao dịch cao khiến nhà đầu tư ngại giao dịch và điều này khiến cho việc mua bán hợp đồng phái sinh trở nên khó khăn hơn, ảnh hưởng đến tính thanh khoản của thị trường.

Tìm hiểu về một số lợi ích và nhược điểm của phí giao dịch hàng hóa phái sinh.

Chiến lược tối ưu hoá chi phí giao dịch hàng hóa phái sinh

Chi phí giao dịch là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến lợi nhuận của các nhà đầu tư giao dịch hàng hóa phái sinh. Việc tối ưu hóa chi phí giao dịch có thể giúp nhà đầu tư tăng lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro. Dưới đây là một số chiến lược hiệu quả để tối ưu hóa chi phí giao dịch hàng hóa phái sinh mà bạn có thể tham khảo:

• Lựa chọn sàn giao dịch phù hợp: Mỗi sàn giao dịch đều có những quy định hoạt động và giao dịch khác nhau. Do đó, hãy xem xét kỹ các yếu tố như quy định về chi phí giao dịch, tính thanh khoản, chất lượng dịch vụ hỗ trợ, và các công cụ giao dịch được hỗ trợ để lựa chọn sàn giao dịch phù hợp nhất.
• Theo dõi và điều chỉnh chiến lược giao dịch: Nhà đầu tư nên theo dõi chi phí giao dịch của mình để có thể điều chỉnh chiến lược giao dịch và tối ưu hóa chi phí. Bằng cách này, bạn cũng có thể biết được đâu là thời điểm nên mua thêm để kiếm lời, hay bán bớt để giảm thiểu rủi ro
• Sử dụng các công cụ giao dịch: Có nhiều công cụ giao dịch có thể giúp nhà đầu tư tối ưu hóa chi phí và giao dịch hiệu quả hơn. Ví dụ như các công cụ so sánh phí, công cụ phân tích thị trường, công cụ quản lý rủi ro, hay đòn bẩy tài chính,... Bạn có thể tự tìm hiểu thêm về các công cụ này để ứng dụng nó vào chiến lược của mình.
• Tham khảo ý kiến từ chuyên gia: Việc tối ưu hóa chi phí giao dịch không phải là một quá trình đơn giản. Nó đòi hỏi nhà đầu tư phải có kiến thức và kinh nghiệm về thị trường hàng hóa phái sinh. Do đó, nếu là người mới, bạn cần tham khảo ý kiến của các chuyên gia tài chính để có những quyết định giao dịch sáng suốt hơn.

Thường xuyên theo dõi thị trường để đưa ra quyết định giao dịch phù hợp, giúp tối ưu chi phí giao dịch phái sinh.

Kết luận

Trên đây VTrade đã tổng hợp lại một số thông tin cơ bản để giải thích phí giao dịch phái sinh là gì và các chiến lược để tối ưu chi phí giao dịch phái sinh. Mong rằng những thông tin trên sẽ giúp bạn đọc bắt đầu giao dịch với thị trường phái sinh một cách dễ dàng và hiệu quả hơn.