Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) mới đây đã cấp phép cho vaccine COVID-19 của Novavax được sử dụng ở người lớn trong trường hợp khẩn cấp. Vận may của Novavax đã nhanh chóng được cải thiện theo cách họ chưa từng đạt được trước kia. 

Vaccine của Novavax là loại vaccine COVID-19 thứ tư được cấp phép ở Mỹ, sử dụng công nghệ khác với các loại vaccine trước đó. Vaccine của Novavax sẽ được cung cấp cho những người từ 18 tuổi trở lên với loạt hai liều tiêm chính, theo CNN. Vaccine Novavax cũng đang được sử dụng ở 170 quốc gia khác.

Là cổ phiếu vaccine hot nhất hiện nay, Novavax (NVAX) có một tương lai dài và tươi sáng ở phía trước. Tuy nhiên, giá cổ phiếu của công ty lại không đi theo cùng quỹ đạo tăng trưởng này. Trong 12 tháng qua, cổ phiếu Novavax đã giảm hơn 73% mặc dù họ đã nhận được rất nhiều sự chấp thuận trên toàn cầu đối với vaccine của mình và liên tục có các đơn đặt hàng mua mới từ các chính phủ.

Nhiều nhà đầu tư đặt câu hỏi, liệu nhà sản xuất vaccine có thể vượt khó cho các cổ đông của mình trong vòng 3 năm tới?

Trình làng nhiều sản phẩm “át chủ bài” 

Theo kế hoạch, Novavax sẽ thương mại hóa thêm ít nhất một vài ứng viên đang phát triển của mình trong 3 năm tới. Trong đó, vaccine ngừa cúm mùa NanoFlu là “con át chủ bài” có thể mang lại nguồn thu lớn. NanoFlu hiện đã vượt qua thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3. Bên cạnh đó, công ty công nghệ sinh học cũng đang nghiên cứu hiệu quả của vaccine kết hợp giữa NanoFlu với vaccine ngừa COVID-19. Loại thuốc này có tiềm năng rất lớn, mặc dù hiện tại mới chỉ đang trong thử nghiệm giai đoạn 1/2.

Công ty cũng đang thử nghiệm một ứng viên vaccine ngừa virus hợp bào hô hấp (RSV) trong các thử nghiệm giai đoạn 3 - dự kiến ra mắt trong một vài năm tới. Theo ước tính của nhà phân tích Eric Joseph hồi cuối năm 2018, vaccine ngừa RSV có thể mang về cho Novavax 850 triệu USD mỗi năm ở Mỹ, trong khi NanoFlu có thể trị giá 200 triệu USD mỗi năm. Nhưng những ước tính khác bao gồm cả doanh thu trên toàn cầu đã nâng doanh thu hàng năm của NanoFlu lên con số 783 triệu USD mỗi năm. Như vậy, bức tranh có thể sáng sủa hơn so với ngụ ý của những con số trước đó.

Bất kể điều gì sẽ xảy ra với NanoFlu và ứng viên ngừa RSV, Novavax chắc chắn vẫn sẽ tiếp tục làm việc trên chương trình vaccine ngừa COVID-19 của mình - cập nhật mũi tiêm để chống lại các biến thể virus mới nhất và thử nghiệm các ứng viên cho mũi nhắc lại. Ứng viên nhắm cụ thể đến Omicron là ứng viên đang ở gần vạch đích nhất. Và các phiên bản cập nhật trong tương lai có thể sẽ nhắm mục tiêu đến nhiều biến thể cùng một lúc nhằm đạt được hiệu quả cao hơn.

Nhưng lợi nhuận từ việc đầu tư thêm vào vaccine ngừa COVID-19 sẽ phụ thuộc nhiều vào khả năng cạnh tranh với các đối thủ mạnh mẽ như vaccine của Moderna và Pfizer, chưa kể đến các yếu tố như cường độ của đại dịch và năng lực (hoặc việc thiếu năng lực) của bộ máy y tế công cộng khi phản ứng với dịch bệnh. Nếu bất kỳ sản phẩm nào của Novavax có thể ngăn ngừa việc lây nhiễm virus corona hiệu quả hơn các mũi tiêm khác thì sẽ là cú hích mạnh mẽ cho cả doanh thu và giá cổ phiếu của công ty. Tuy nhiên, thuận lợi tiềm ẩn đó khó có thể tồn tại mãi mãi.

“Rủi ro” nếu bỏ vaccine ngừa COVID 

Mặc dù có nhiều khả năng Novavax sẽ thương mại hóa một vài loại vaccine mới từ giờ cho đến tháng 7/2025, một rủi ro lớn cũng đang có khả năng đe dọa công ty. Có lẽ vấn đề lớn nhất đối với nhà đầu tư là sự không chắc chắn xung quanh những tiến triển của đại dịch trong tương lai. Liệu Novavax sẽ tăng trưởng ổn định hay sụt giảm mạnh trong 3 năm tới? Nếu số lượng ca bệnh giảm mạnh, Novavax sẽ không thể bán nhiều liều vaccine như đáng ra họ có thể. Các nhà sản xuất vaccine khác cũng gặp phải khó khăn tương tự, nhưng họ có lợi thế là đã thu được lợi nhuận đáng kể trong 2 năm qua.

Các chuyên gia Phố Wall đã đưa ra một số dự đoán khá bi quan về doanh thu và lợi nhuận của Novavax. Năm 2023, ước tính trung bình của 6 nhà phân tích là Novavax sẽ chỉ kiếm được khoảng 3,1 tỷ USD, thấp hơn mức dự đoán gần 4,4 tỷ USD cho năm 2022. Tất nhiên, các ước tính có thể sai lệch khá nhiều và có nhiều khả năng nhu cầu vaccine sẽ còn kéo dài ngay cả sau năm 2023. Tuy nhiên, các cổ đông và nhà đầu tư tiềm năng nên lưu ý sẽ khó lòng đạt được kỳ vọng tăng trưởng doanh thu lớn đáng kể nếu doanh thu từ vaccine ngừa COVID-19 giảm mạnh, ngay cả khi công ty thành công thương mại hóa một vài loại vaccine mới.

Novavax có thể sẽ thu hẹp quy mô trong 3 năm tới, tuy nhiên nhà sản xuất vaccine cũng sẽ có danh mục sản phẩm lớn hơn đáng kể. Điều đó có khả năng sẽ giúp công ty tiếp tục tồn tại sau năm 2025 bất kể ở quy mô nào.

Yến Anh

Đọc thêm: AUD/JPY chạm đáy gần 94,50