Các nhà đầu tư lĩnh vực ô tô dường như đã từ bỏ năm 2023 rồi. Tuy nhiên, năm mới có thể không quá tồi tệ như họ lo sợ.

Chắc chắn là có nhiều xu hướng bất thường và các điểm dữ liệu liên quan để nhà đầu tư tiêu hóa. Nhưng cũng có một số yếu tố tích cực cần xem xét.

Năm 2023 chắc chắn không phải là một năm dễ dự báo. Thông thường, doanh số ô tô sụt giảm khi nền kinh tế suy yếu. Nhưng trong vài năm qua, doanh số đã giảm trong khi nền kinh tế bùng nổ. Sản xuất toàn cầu đã bị hạn chế bởi tình trạng gián đoạn chuỗi cung ứng do Covid, tình trạng thiếu chất bán dẫn và thậm chí là chiến tranh ở Ukraine.

David Greene, nhà phân tích chính của ngành tại Cars.com (CARS) cho biết: “Bước sang năm 2023, sự không chắc chắn là điều chắc chắn mới”. Ông rất chú ý đến khả năng chi trả cho phương tiện, nhu cầu xe điện, giảm phát và hàng tồn kho, cùng với tình trạng của nền kinh tế và hoạt động sản xuất ô tô nói chung.

Khả năng chi trả

CarMax (KMX) đã gây sốc cho nhà đầu tư khi báo cáo thu nhập thấp hơn kỳ vọng vào ngày 22 tháng 12. Doanh số bán lẻ tính theo đơn vị đã giảm hơn 20% so với cùng kỳ năm ngoái. Theo, CarMax, sự sụt giảm trong khả năng chi trả cho phương tiện là một vấn đề.

Các khoản thanh toán trả góp hàng tháng cho việc mua xe đang trở nên đắt đỏ hơn. Lãi suất trung bình hiện nay đối với một khoản vay mua ô tô mới trong 48 tháng là 5,5%, tăng từ khoảng 4,6% vào đầu năm và là mức cao nhất kể từ mùa hè năm 2011.

Lãi suất cao hơn tăng chi phí thanh toán cho ô tô, vì vậy, đẩy giá xe lên cao hơn. Theo Cox Automotive, giá trung bình cho một chiếc ô tô mới ở Mỹ – cả xe điện và xe động cơ đốt trong – là 48.681 USD vào tháng 11. Đó là một kỷ lục.

Giảm phát

Giảm phát sẽ là giải pháp cho vấn đề khả năng chi trả. Hôm thứ Năm tuần trước, CEO Tesla (TSLA) Elon Musk đã nói với nhà đầu tư rằng giảm phát đã xuất hiện.

Điều đó sẽ làm giảm chi phí, và cuối cùng dẫn đến giá xe thấp hơn. Tuy nhiên, giảm phát có thể là con dao hai lưỡi đối với ngành ô tô. Chi phí thấp hơn là rất tốt. Tuy nhiên, giá xe giảm thấp hơn có thể dẫn đến nhu cầu thấp hơn khi người mua xe chờ giá giảm để mua.

Sản xuất

Một điều khác sẽ dẫn đến giá xe thấp hơn là cân bằng cung cầu tốt hơn. Nhu cầu ô tô mới đã vượt xa nguồn cung kể từ khi đại dịch xảy ra — chủ yếu do hoạt động sản xuất bị hạn chế.

Doanh số bán xe hạng nhẹ tại Mỹ được dự kiến đã đạt khoảng 13,8 triệu chiếc vào năm 2022, giảm từ mức 14,9 triệu chiếc vào năm 2021. Doanh số đã đạt trung bình khoảng 17 triệu chiếc mỗi năm trong ba năm trước năm 2020.

Doanh số được dự kiến sẽ tăng lên khoảng 14,8 triệu chiếc vào năm 2023. Doanh số tăng lên là một điều tốt cho các nhà đầu tư lạc quan về ô tô. Tuy nhiên, dưới 15 triệu chiếc là một con số giống như suy thoái đối với ngành ô tô của Mỹ, có thể so sánh với khối lượng của nền kinh tế Mỹ trong giai đoạn trì trệ cuối những năm 1980 và đầu những năm 1990 sau khi điều chỉnh theo tăng trưởng dân số.

Nhu cầu xe điện

Có thể đặt cược an toàn rằng nhu cầu xe điện sẽ nằm trong khoảng 14,8 triệu đơn vị, ngay cả khi nền kinh tế suy yếu. Cũng có thể đặt cược chắc chắn rằng các nhà sản xuất ô tô sẽ không bán được nhiều hơn thế ngay cả khi họ có thể. Các vấn đề sản xuất sẽ không biến mất ngay lập tức.

Một điều cũng rõ ràng là sẽ có nhiều xe điện được bán hơn vào năm 2023. Tuy nhiên, Phố Wall đã bắt đầu lo lắng liệu ngành công nghiệp ô tô có thể bán hết số xe điện mà họ có thể sản xuất trong năm tới hay không.

Gần đây, nhà phân tích Adam Jonas của Morgan Stanley đã cắt giảm ước tính của mình về mức độ thâm nhập của xe điện đối với doanh số ô tô mới trong năm 2025 từ 13% xuống còn 11%. Mức độ thâm nhập của doanh số ô tô mới ở Mỹ đã đạt 6% trong Q3/2022.

Tính đến cuối tháng 9, khoảng 576.000 xe điện chạy bằng pin đã được bán ở Mỹ vào năm 2022. Con số này đã tăng khoảng 70% so với cùng kỳ năm 2021.

Nhà phân tích George Gianarikas của Canaccord nhận thấy nhu cầu xe điện sẽ tăng tốc trên toàn thế giới trong năm 2023. Nhu cầu sẽ được thúc đẩy bởi các khoản tín dụng thuế mới vừa được chính phủ Mỹ thông qua trong Đạo luật Giảm lạm phát. Doanh số ở Trung Quốc cũng sẽ tăng sau khi quốc gia này nới lỏng một số chính sách hạn chế ngừa Covid-19 nghiêm ngặt.

Nhà phân tích Jeff Chung của Citi ước tính nhu cầu xe điện ở Trung Quốc sẽ đạt khoảng 8,5 triệu chiếc vào năm 2023, tăng khoảng 33% so với năm 2022. Con số này bao gồm cả xe hybrid sạc điện và xe điện chạy bằng pin. Khoảng 75% doanh số xe điện ở Trung Quốc là xe điện chạy bằng pin.

Con số của Chung cho thấy tỷ lệ thâm nhập của xe điện chạy bằng pin đối với doanh số ô tô mới ở Trung Quốc đã đạt khoảng 30% vào năm 2023, tăng từ khoảng 24% vào năm 2022. Tỷ lệ thâm nhập của xe điện trong doanh số ô tô mới ở châu Âu là khoảng 12%. Tỷ lệ ở châu Âu đang tăng lên, nhưng chậm hơn so với ở Trung Quốc và ở Mỹ.

Tổng hợp lại, tỷ lệ thâm nhập của EV chạy bằng pin trong doanh số ô tô mới tại các thị trường ô tô lớn vào năm 2023 có vẻ rơi vào khoảng 18% đến 19%, tăng từ phạm vi 14% đến 15% của năm 2022. S&P Global nhận định xu hướng điện khí hóa là không thể ngăn cản. Tâm lý đó khác hẳn với những lo lắng hiện tại của Phố Wall.

Cổ phiếu

Những con số EV đó đồng nghĩa với việc Tesla sẽ phải duy trì 20% thị phần doanh số xe điện trên toàn cầu để đạt được ước tính doanh số khoảng 1,9 triệu chiếc vào năm 2023.

Nhà đầu tư dường như đang mong đợi tin xấu. Cổ phiếu Tesla đã giảm khoảng 65% từ đầu năm đến nay và đang ở mức giá chưa từng thấy lại kể từ giữa năm 2020.

Nhà đầu tư đang không thực sự say mê bất kỳ cổ phiếu ô tô nào. Cổ phiếu General Motors (GM) và Ford Motor (F) đang lần lượt giảm khoảng 43% và 45%. Mối quan ngại lớn nhất về ba công ty ô tô trên không phải là thị phần và tăng trưởng khối lượng. Mối quan ngại thực sự liên quan đến khả năng sinh lời.

Nhà đầu tư có thể kỳ vọng biên lợi nhuận sẽ thu hẹp trong năm 2023. Đó là điều mà Phố Wall mong đợi. Các nhà phân tích dự đoán biên lợi nhuận hoạt động tại GM, Ford, Stellantis (STLA) và Toyota Motor (TM) sẽ giảm xuống khoảng 8% từ mức trung bình 9%.

Biên lợi nhuận của Tesla được kỳ vọng sẽ tăng thêm khoảng 1 điểm phần trăm trong năm 2023. Đó có thể là một con số lạc quan nếu xét đến những kỳ vọng đối với phần còn lại của ngành.

Định giá

Tuy nhiên, biên lợi nhuận đi ngang hoặc sụt giảm có thể không tác động nhiều đến cổ phiếu Tesla vào năm 2023. Cổ phiếu đang được giao dịch với giá chỉ bằng khoảng 22 lần thu nhập ước tính cho năm 2023 – hệ số giá trên thu nhập thấp nhất từ trước đến nay.

Cổ phiếu GM và Ford đang giao dịch ở mức giá bằng khoảng 6 lần thu nhập ước tính cho năm 2023. Trong vài năm qua, mức trung bình là gần 8 lần. Ông lớn chuyên cung cấp phụ tùng Magna International (MGA) đang giao dịch ở khoảng 9 lần thu nhập, thấp hơn so với mức trung bình vài năm qua ở khoảng 11 lần.

Cổ phiếu nào đáng mua?

Các bội số định giá dưới trung bình có thể đồng nghĩa với việc nhà đầu tư đã kỳ vọng các ước tính thu nhập sẽ bị cắt giảm. Cổ phiếu thường không tăng khi các ước tính bị cắt giảm. Nhưng ở mức định giá quá thấp như hiện nay, một số mức độ thất vọng có vẻ đã được tính vào trong giá cổ phiếu.

Tất nhiên, việc mua gì phụ thuộc vào tầm nhìn và phong cách của nhà đầu tư. Tăng trưởng doanh số sẽ giúp ích cho các công ty phụ tùng, chẳng hạn như Magna. Tăng trưởng doanh số đồng nghĩa với thêm nhiều bộ phận phục tùng được cung cấp cho các OEM.

Bất kể điều gì xảy ra vào năm 2023, nhà đầu tư nên nhớ “các nhận định quá mạnh mẽ thường không đúng”. Rất nhiều điều sẽ xảy ra và thay đổi đối với lĩnh vực ô tô trong năm 2023.

Huân Hà - Theo barrons.com

Đọc thêm: USD/JPY chạm mức đỉnh trong hơn một tuần