Trong số các yếu tố góp phần mang tới thành công cho nhà giao dịch, quản lý vốn hiệu quả là điều vô cùng quan trọng. Chắc chắn trader sẽ không muốn lâm vào tình trạng càng giao dịch thì số tiền vốn của mình càng không ngừng bốc hơi. Vậy, làm thế nào để quản lý vốn sao cho hiệu quả? Và có những cách quản lý vốn nào mà trader có thể áp dụng cho tài khoản của mình? Bài viết này sẽ giúp bạn giải đáp những câu hỏi trên.

Quản lý vốn là gì?

Quản lý vốn là thuật ngữ quen thuộc trong lĩnh vực tài chính. Nó được hiểu là các hoạt động, hành vi có liên quan đến việc sử dụng và kiểm soát số tiền vốn nhà giao dịch bỏ ra để đầu tư. Hiểu một cách đơn giản, quản lý vốn là việc giữ cho tài khoản không bị tổn thất, thua lỗ đồng thời phải sử dụng vốn hợp lý để thu được lợi nhuận trong thời gian dài. 

Vì sao cần quản lý vốn trong giao dịch ngoại hối?

Một trong những lời khuyên đầu tiên mà hầu hết các trader mới bước chân vào con đường giao dịch nhận được là hãy học cách quản lý vốn sao cho hiệu quả. Mục đích chính của việc quản lý vốn có thể được tóm gọn trong 4 ý chính sau.

Thứ nhất là giúp trader tồn tại trong thị trường ngoại hối vốn đầy cạm bẫy, rủi ro. Dân ngoại hối có một câu nói vui nhưng phản ánh đúng thực tế thị trường: tiền không tự nhiên sinh ra, cũng không tự nhiên mất đi mà chỉ chuyển từ túi người này sang túi người khác. Vì vậy, chỉ khi quản lý vốn hiệu quả, trader mới có đủ nguồn tiền để duy trì các hoạt động giao dịch của mình trong dài hạn. 

Thứ hai là đảm bảo cho trader luôn ổn định về mặt tâm lý khi tham gia thị trường. Quản lý vốn hiệu quả giúp nhà giao dịch xác định được mức rủi ro, lợi nhuận và khả năng chấp nhận thua lỗ, từ đó giúp họ  cảm thấy thoải mái, tự tin, vững vàng về tâm lý trước, trong và sau khi đưa ra bất cứ quyết định giao dịch nào.

Thứ ba là hỗ trợ phục hồi tài khoản thua lỗ một cách nhanh chóng. Giao dịch ngoại hối về bản chất cũng là một hoạt động kinh doanh nhằm tìm kiếm lợi nhuận, vì thế rủi ro là điều không thể tránh được. Nhưng với việc quản lý vốn hiệu quả, mức độ rủi ro sẽ được hạ thấp và tỷ lệ thành công sẽ tăng lên do trader vẫn bảo toàn được nguồn vốn cho các giao dịch tiếp theo. Chính vì thế, khả năng phục hồi của nhà đầu tư cũng sẽ được nâng cao.

Thứ tư là tối ưu hóa lợi nhuận. Không một nhà giao dịch nào có thể đảm bảo rằng tỷ lệ giao dịch thành công của họ là 100%. Tuy nhiên, như đã đề cập ở trên, quản lý vốn hiệu quả sẽ giảm thiểu rủi ro tới mức thấp nhất, đồng thời tăng cường cơ hội giao dịch hiệu quả, giúp trader thu về nguồn lợi nhuận tối ưu. 

Nguyên tắc trong quản lý vốn

Quản lý vốn là điều khó mà không khó. Mới nghe qua, việc bảo toàn nguồn vốn trong quá trình giao dịch dường như không hề dễ dàng, song trader hoàn toàn có thể làm được khi tuân thủ một số nguyên tắc sau.

Thứ nhất, luôn đặt lệnh cắt lỗ (Stoploss) và chốt lời (Takeprofit) ở mức hợp lý. Thị trường luôn luôn biến động và nhiều rủi ro, vì thế đừng quá tham lam khi thấy giao dịch của mình mang lại lợi nhuận lớn trên giấy tờ, cũng đừng mạo hiểm “gồng lỗ” với kỳ vọng rồi mọi thứ sẽ tốt lên. Chỉ nên đặt kỳ vọng ở mức vừa phải và đặt rủi ro trong tầm kiểm soát của mình.

Thứ hai, giao dịch có kế hoạch, có chiến lược và áp dụng phương pháp thích hợp nhất trong từng hoàn cảnh cụ thể. Việc lập kế hoạch sẽ giúp trader dự đoán được lợi nhuận thu về nếu dự đoán đúng hướng đi của thị trường là bao nhiêu, và mức độ rủi ro nến đoán sai giá thị trường là bao nhiêu, từ đó kiên trì bám sát với kế hoạch đã đề ra, thay vì để những quyết định mang tính cảm xúc phá vỡ mọi thứ.

Thứ ba, thận trọng khi giao dịch với đòn bẩy. Đòn bẩy là con dao 2 lưỡi, vì thế hãy sử dụng công cụ này một cách chừng mực, tuyệt đối không được lạm dụng đòn bẩy quá đà.

Cuối cùng, xác định tài chính bản thân và nguồn vốn đầu tư hợp lý. Lời khuyên từ những trader giàu kinh nghiệm là đừng đổ quá 15% tiền tiết kiệm của bạn cho đầu tư. Đây là con số mà các trader có thể chấp nhận đánh mất trong trường hợp gặp rủi ro mà không ảnh hưởng gì tới tình hình tài chính cá nhân của họ. 

Các phương pháp quản lý vốn hiệu quả 

Có nhiều phương pháp quản lý vốn khác nhau trong giao dịch ngoại hối. Tùy thuộc vào đặc điểm, các ưu nhược điểm của từng phương pháp mà nhà giao dịch có thể chọn phương pháp thích hợp nhất cho bản thân.

Phương pháp quản lý vốn theo bình quân giá: Phương pháp này được áp dụng theo nguyên tắc chia nhỏ vốn đầu tư thành nhiều phần khác nhau. Dựa vào việc phân tích, đánh giá thị trường mà nhà giao dịch sẽ dùng các phần này để tham gia thị trường sao cho thích hợp nhất. 

Phương pháp này có ưu điểm là giúp giảm thiểu tỷ lệ thua lỗ vì trader không phải đổ dồn tất cả nguồn vốn vào một lệnh giao dịch. Ngoài ra, nếu giao dịch đầu có lợi nhuận, trader có thể tăng thêm vốn, qua đó tối ưu nguồn lợi thu về. 

Tuy nhiên, với phương pháp này, trader sẽ gặp khó trong vấn đề xác định điểm vào lệnh giao dịch kế tiếp. Không những thế, nếu thị trường đột ngột đảo chiều, phương pháp này sẽ khiến trader nhanh chóng rơi vào tình trạng thua lỗ.

Phương pháp quản lý vốn theo Victor: Phương pháp này được thực hiện theo nguyên tắc gấp thếp cấp số cộng. Khi lệnh giao dịch thành công, nhà đầu tư sẽ giữ nguyên khối lượng giao dịch. Nhưng nếu thất bại thì ở lần giao dịch thứ 2, nhà đầu tư sẽ tăng lên 1 đơn vị để vừa bù đắp cho phần thua lỗ ở giao dịch 1, vừa có thêm cơ hội thu về lợi nhuận. Nếu giao dịch lần 2 thắng thì giao dịch lần 3 lại quay về khối lượng giao dịch như giao dịch 1 và mọi thứ cứ lặp lại tương tự như vậy.

Ưu điểm lớn nhất của phương pháp này là giúp bù đắp phần thua lỗ trước đó nhờ vào một lệnh giao dịch thành công phía sau. Tuy nhiên, nó đòi hỏi nhà đầu tư phải có nguồn vốn chủ sở hữu đủ lớn để duy trì cấp số cộng này. Hơn nữa, trong trường hợp thua lỗ xảy ra liên tục thì nguy cơ cháy tài khoản là khá cao. 

Phương pháp quản lý vốn theo Kelly: Phương pháp này tính toán phần trăm vốn có thể mang về mức lợi nhuận tốt nhất trong thời gian này. Con số đó được tính toán dựa trên công thức:

Kelly (%) = W - [(1-W)/R]

Trong đó:

- W là tỷ lệ chiến thắng dựa trên tổng giao dịch

- R là tỷ lệ Reward:Risk (rủi ro:lợi nhuận)

Phương pháp này giúp tối ưu hóa khối lượng giao dịch ở mức hợp lý, không quá thấp cũng không quá cao. Tuy nhiên, cũng như phương pháp quản lý vốn theo Victor, phương pháp quản lý vốn theo Kelly cũng yêu cầu phải có số vốn giao dịch đủ lớn để duy trì giao dịch. Ngoài ra, những sai phạm phát sinh trong quá trình tính toán cũng sẽ dễ dẫn đến rủi ro. 

Phương pháp quản lý vốn theo Martingale: Phương pháp này được thực hiện bằng cách gấp đôi khối lượng giao dịch sau một lệnh thua lỗ. Nếu giá đi đúng chiều dự đoán nhà đầu tư có thể lấy lại phần lỗ trước đó đồng thời nhận phần lời còn lại. Nếu lệnh thứ hai lỗ thì lệnh thứ ba gấp đôi lệnh thứ hai và cứ tiếp tục như vậy cho đến khi trader có lời và tìm kiếm được thêm lợi nhuận.

Với phương pháp này, nhà đầu tư có thể nhanh chóng lấy lại được số tiền vốn đã mất chỉ trong một tới một vài giao dịch, vừa có thêm khoản lời mới. Tuy nhiên, do phương pháp này yêu cầu phải có một lượng vốn lớn để duy trì nên nó không phù hợp cho các chiến lược giao dịch dài hạn. Hơn nữa, các trader mới còn non kinh nghiệm cũng không nên vội vàng sử dụng phương pháp này vì rủi ro nó mang tới là cao hơn so với những phương pháp còn lại.