Hợp đồng tương lai là gì? Cùng VTrade tìm hiểu về một số đặc điểm, lợi ích và các kinh nghiệm giúp đầu tư hợp đồng tương lai hiệu quả nhé
09:47, 14/06/2024
Hợp đồng phái sinh tương lai là một sản phẩm được giao dịch phổ biến với khả năng đem lại nhiều lợi ích lớn cho nhà đầu tư. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách giao dịch hiệu quả với sản phẩm này. Vậy hợp đồng tương lai là gì? Làm cách nào để đầu tư hợp đồng tương lai hiệu quả? Hãy cùng VTrade tìm hiểu rõ hơn ở dưới đây nhé!
Hợp đồng tương lai (Future Contract) là một loại hợp đồng chuẩn hóa giữa bên mua và bên bán về một giao dịch trong tương lai, với mức giá được xác định tại thời điểm ký kết. Vào ngày đáo hạn, cả bên mua và bên bán đều phải có trách nhiệm thực hiện giao dịch theo đúng hợp đồng.
Cụ thể, hợp đồng tương lai được thỏa thuận và ký kết dựa trên sự kỳ vọng của các bên về giá hàng hóa trong thời gian sắp tới. Nếu người mua kỳ vọng rằng giá hàng hóa sẽ sớm tăng thì người bán sẽ có kỳ vọng giá giảm và ngược lại. Trong đó, người mua sẽ có cam kết mua và nhận tài sản vào ngày đáo hạn. Còn người bán sẽ có nghĩa vụ cung cấp và giao tài sản cơ sở theo đúng thỏa thuận đã ký kết.
Lưu ý: Hợp đồng tương lai là sản phẩm phái sinh có thể giao dịch với nhiều bên cùng lúc. Điều này có nghĩa là sau khi ký kết, hợp đồng có thể coi như một sản phẩm giao dịch nếu một trong hai bên mua/ bán có nhu cầu giao dịch hợp đồng này với bên thứ ba. Tuy nhiên, việc giao dịch cần có sự đồng thuận của cả đôi bên ký kết.
Giải thích về hợp đồng phái sinh tương lai.
Tương tư như các loại hợp đồng phái sinh khác thì hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán cũng là một bản thỏa thuận về việc giao dịch một số lượng tài sản cơ sở nhất định trong tương lai, với mức giá đã được xác định từ trước. Trong đó, tài sản cơ sở là các chỉ số chứng khoán chứ không phải bất kỳ hàng hóa nào khác.
Trong thực tế, hợp đồng chỉ số chứng khoán tương lai chỉ có thể giao dịch trên thị trường tập trung với các điều kiện đã được chuẩn hóa. Cụ thể như:
Hợp đồng tương lai thường có khá nhiều khái niệm đi kèm, lý giải cho các thuật ngữ và phương pháp giao dịch. Do đó, dưới đây chúng tôi sẽ giải nghĩa thêm về một số khái niệm có liên quan công cụ tài chính này.
Khái niệm | Giải nghĩa |
Tài sản cơ sở | Đối tượng chính được sử dụng để giao dịch với thỏa thuận về giá mua - bán trong hợp đồng. |
Ký quỹ | Đây là khoản tiền đặt cọc nhằm đảm bảo trách nhiệm và nghĩa vụ giao dịch vào ngày đáo hạn của các hai bên. |
Vị thế | Đây là trạng thái giao dịch và khối lượng tài sản cơ sở mà nhà đầu tư đang nắm giữ. |
Đóng vị thế | Đóng vị thế là hoạt động mở một vị thế mới, đối ứng với vị thế hiện tại đang nắm giữ. |
Giá thanh toán cuối ngày | Mức giá dùng để tính toán mức lãi, lỗ phát sinh trong ngày. |
Giá thanh toán cuối cùng | Mức giá của tài sản cơ sở được xác định vào ngày giao dịch cuối cùng và có tác dụng tính toán mức lãi, lỗ phát sinh trong ngày giao dịch cuối cùng. |
Hệ số nhân hợp đồng | Hệ số được sử dụng để quy đổi giá trị hợp đồng thành tiền. |
Khối lượng mở | Số lượng Future Contract của một loại chứng khoán phái sinh, cùng tồn tại trong một thời điểm. |
Ví dụ 1: Doanh nghiệp A đang có nhu cầu mua 1.000 thùng dầu thô vào tháng 5/2024. Vì lý do này, vào tháng 2/2024, doanh nghiệp A đã đặt mua 10 hợp đồng dầu thô tương lai tại sàn HOSE với mức giá hiện tại là 900.000 đồng/ thùng, mỗi hợp đồng sẽ có độ lớn là 100 thùng. Khi này, kỳ vọng của chủ công ty là mức giá dầu trong tương lai sẽ giảm xuống dưới 900.000 đồng.
Đến tháng 5, giá dầu tăng lên 1.000.000 đồng/ thùng, cao hơn so với kỳ vọng. Do đó, doanh nghiệp A sẽ phải mua dầu thô với mức giá cao hơn dự tính, nhưng họ vẫn thu được một chút lợi nhuận từ hợp đồng phái sinh để bù đắp mức chênh lệch đó.
Ví dụ về hợp đồng tương lai 2: Nhà đầu tư đang có dự đoán rằng giá của chỉ số VN30 tại ngày đáo hạn sắp tới sẽ cao hơn hiện tại. Vậy nên họ quyết định vào vị thế bán với kỳ vọng rằng giá tăng.
Ở thời điểm vào vị thế bán, chỉ số VN30 đang có 150 điểm. Nếu trong tương lai, số điểm của VN30 tăng lên cao hơn 150 điểm, nhà đầu tư sẽ đóng vị thế để chốt lời. Ngược lại, nếu số điểm của VN30 giảm xuống thấp hơn 150 điểm, nhà đầu tư sẽ chịu lỗ. Theo hệ số quy định, mỗi điểm VN30 chênh lệch sẽ có giá trị bằng 100.000 đồng.
Ví dụ về cách giao dịch Future Contract.
Ví dụ 3: Công ty A có ký kết một hợp đồng với công ty B về việc bán 10 tấn Cafe vào tháng 11/2024, với mức giá thỏa thuận là 200.000 đồng/ Kg. Đến tháng 10/2024, giá Cafe đã tăng lên 220.000 đồng/ Kg. Do đó, công ty A sẽ có hai phương án vào ngày đáo hạn:
Ví dụ và cách giao dịch Future Contract.
Dưới đây là một số đặc điểm hợp đồng tương lai mà bạn cần chú ý và nắm rõ trước khi quyết định giao dịch với sản phẩm này.
Một số đặc điểm của Future Contract mà nhà đầu tư cần chú ý.
Các hợp đồng chỉ số tương lai luôn là một trong những sản phẩm được giao dịch phổ biến nhất với khả năng đem lại nhiều lợi ích lớn. Cụ thể như:
Hợp đồng phái sinh có khả năng đem lại lợi nhuận lớn và quản lý rủi ro tốt.
Dưới đây là các bước chi tiết hướng dẫn cách giao dịch hợp đồng phái sinh tương lai mà bạn có thể tham khảo thêm:
Hướng dẫn cách giao dịch hợp đồng dành cho nhà đầu tư mới.
Trong thị trường chứng khoán phái sinh, hợp đồng tương lai và hợp đồng kỳ hạn là hai có khá nhiều điểm tương đồng và dễ bị nhầm lẫn với nhau. Vậy nhà đầu tư có thể phân biệt hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng tương lai như thế nào? Hãy cùng theo dõi bảng dưới đây để hiểu rõ hơn nhé.
Hợp đồng phái sinh tương lai (Future Contract) | Hợp đồng phái sinh kỳ hạn (Forward Contract) | |
Tính chuẩn hóa | Vì được niêm yết và giao dịch trên các Sở Giao dịch Chứng khoán nên các bản hợp đồng tương lai luôn được chuẩn hóa về các điều khoản, giá trị và khối lượng của tài sản cơ sở. | Hợp đồng kỳ hạn không cần chuẩn hóa các điều khoản, khối lượng tài sản cơ sở. |
Thị trường giao dịch | Được niêm yết trên sàn chứng khoán và giao dịch trên thị trường tập trung. | Hợp đồng kỳ hạn được giao dịch trên thị trường phi tập trung và không được niêm yết. Điều này khiến hợp đồng kỳ hạn có tính thanh khoản thấp hơn. |
Độ rủi ro | Mức độ rủi ro thấp, do tính thanh khoản cao. | Mức độ rủi ro cao hơn do không được đảm bảo về tính thanh khoản |
Bù trừ và ký quỹ | Hợp đồng phái sinh tương lai yêu cầu các bên tham gia phải thực hiện ký quỹ để đảm bảo các nghĩa vụ giao dịch vào ngày đáo hạn. Đồng thời, hợp đồng này cũng sẽ được bù trừ và thanh toán theo giá thực tế hàng ngày. Sau đó, thông báo về lỗ/ lãi sẽ được gửi về tài khoản ký quỹ của nhà đầu tư theo mức giá thực tế, hay còn gọi là ký quỹ khi cần bổ sung. | Các bên tham gia ký kết hợp đồng kỳ hạn không cần thực hiện ký quỹ. |
Khả năng đóng vị thế | Nhà đầu tư có thể đóng vị thế bất kỳ lúc nào bằng cách tham gia một vị thế đối lập. | Nhà đầu tư hợp đồng kỳ hạn cũng có thể đóng vị thế bất kỳ lúc nào bằng cách tham gia một vị thế đối lập. |
Tính bắt buộc | Có tính bắt buộc. Các bên tham gia hợp đồng có nghĩa vụ và trách nhiệm thực hiện giao dịch vào ngày đáo hạn. | Không có tính bắt buộc. Các bên tham gia có thể chọn không thực hiện giao dịch. |
Quy mô hợp đồng | Không có giới hạn quy mô hợp đồng. | Quy mô hợp đồng phụ thuộc vào các điều khoản được thỏa thuận. |
Tính thanh khoản | Tính thanh khoản cao do được niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán với nhiều thông tin minh bạch. | Tính thanh khoản thấp hơn. |
Quy định | Được quy định theo các quy chuẩn của Sở Giao dịch Chứng khoán. | Quy định tự điều chỉnh theo thỏa thuận của các bên tham gia. |
Thời điểm thanh toán hợp đồng | Thanh toán lỗ/ lãi vào mỗi ngày. | Các bên tham gia sẽ thanh toán hợp đồng vào thời điểm giao hàng. |
Giống như mọi sản phẩm khác, hợp đồng phái sinh tương lai có thể đem lại nhiều khoản lợi nhuận lớn nhưng nó cũng tồn tại vô số rủi ro nếu không được sử dụng đúng cách. Vậy, nếu bạn là một người mới bắt đầu hãy có thể tham khảo hai chiến lược sau:
Trên đây VTrade đã tổng hợp một số thông tin để giải thích hợp đồng tương lai là gì, cũng như một số kinh nghiệm đầu tư Future Contract. Mong rằng những thông tin trên sẽ giúp bạn hiểu thêm về sản phẩm tài chính này, từ đó sớm có thêm nhiều chiến lược giao dịch hiệu quả.